با دومین سالگرد بازداشت مهسا (ژینا) امینی توسط گشت ارشاد و در آستانه سالگرد کشته شدنش در بیمارستان کسری در تهران، شبکههای اجتماعی پر از پیامها و تصاویر مرتبط با گرامیداشت او و اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» است.
امجد امینی، پدر او از درخواستهای زیاد شهروندان ایرانی برای برگزاری و حضور در مراسم سالگرد سخن گفته است.
آقای امینی به رادیو فردا گفته است اگر حکومت ایران محدودیتهای پارسال را ایجاد نکند «با توجه به تماسها و درخواستهای زیاد مردم، مراسم سالگرد در روز یکشنبه ۲۵ شهریور برگزار خواهد شد.»
مهسا (ژینا) امینی، در ۲۲ شهریورماه ۱۴۰۱ در تهران دستگیر و ساعاتی بعد، «بیهوش» از بازداشتگاه به بیمارستان کسری منتقل شد و سه روز بعد در بیمارستان درگذشت.
خاکسپاری او در زادگاهش در سقز، با تدابیر امنیتی شدید و جمعیت انبوهی برگزار شد. در آن مراسم برخی زنان روسریهایشان را از سر کندند و به زبان کردی شعار «زن، زندگی، آزادی» دادند.
End of پربینندهترینها
پارسال سالگرد مهسا امینی در ایران با موجی از فشارهای امنیتی همراه بود، اما در خارج از ایران در شهرهایی از جمله تورنتو، واشنگتن، توکیو، کرایستچرچ نیوزیلند، استکهلم و چند شهر استرالیا از جمله سیدنی و ملبورن مراسمی برگزار شده بود.
در ادامه فشارهای امنیتی روزهای اخیر، یک نهاد صنفی از احضار ۱۴ نفر از فعالان صنفی و اعضای انجمن صنفی معلمان کردستان خبر داده است.
بنابر اعلام شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران ۱۴ نفر از فعالان صنفی و اعضای انجمن صنفی معلمان کردستان- شاخه سنندج- به اتهامهای «اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور»، «تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی»، و «اخلال در نظم عمومی» به دادسرای عمومی و انقلاب سنندج و دیگر نهادهای امنیتی این شهر احضار شدهاند.
این تشکل گفته است در ماههای اخیر، پروندههای زیادی با اتهامات مختلف برای فعالین صنفی معلمان باز شده است.
میلاد محمدی، برادر شهریار محمدی، از جانباختگان اعتراضات ۱۴۰۱ گفته مادرش را «اطلاعات شهر ارومیه» بازداشت کرده است.
آقای محمدی در حسابش در شبکه اجتماعی اینستاگرام نوشته مادرش دایه مینا «تماس تلفنی بسیار کوتاه» داشته و در آن خبر داده که توسط کدام نهاد بازداشت شده است.
میلاد محمدی نوشته است: «مسئولیت جان مادرم به عهده جمهوری اسلامیست.با بازداشت خانوادههایمان نمیتوانید صدای ما را خفه کنید.»
روز چهارشنبه ۲۱ شهریور ماه اعلام شد که مینا سلطانی بازداشت شده و «به مکان نامعلومی منتقل شده است».
رسانههای حقوق بشری نوشته بودند: «نیروهای امنیتی بدون ارائه حکم قضایی به منزل شخصی دایە مینا یورش بردند و وی را بازداشت کردهاند.»
پیام چهرههای سیاسی و خانوادههای دادخواه
همزمان چندین فعال سیاسی و خانوادههای دادخواه هم پیامهایی در آستانه کشته شدن مهسا امینی منتشر کردهاند.
گوهرعشقی، مادر ستار بهشتی، کارگر وبلاگنویسی که در سال ۱۳۹۱ بر اثر شکنجه در هنگام بازداشت، کشته شد هم پیامی در صفحه اینستاگرامش منتشر کرده است.
او با اشاره به این موضوع که جمهوری اسلامی دور جدیدی از «تهدید و ارعاب علیه خانوادههای داغدار و دادخواه را آغاز کرده» گفته است «دومین سالگرد قتل حکومتی دخترم ژینا اینها را آشفته و دستپاچه کرده.»
او از مردم درخواست کرده که به هر طریق ممکن «به رفتار وحشیانه حکومت» اعتراض کنند.
حسین رونقی، کنشگر سیاسی هم که در جریان اعتراضات دو سال پیش بازداشت شده بود در صفحه اینستاگرام خود با انتشار ویدیویی گفته است که طی ماههای گذشته دوبار برای محاکمه در خصوص پرونده اعتراضات مهسا احضار شده اما در دادگاه شرکت نکرده است.
او گفته: «برای بار سوم نیز احضار شدم و همچنان شرکت نخواهم کرد.»
آقای رونقی میگوید: «اساساً معتقدم دادگاه انقلاب قانونی نیست. مهمتر از آن، از نظر مردم ایران، سیستم حاکم جمهوری اسلامی نه مشروعیت دارد و نه مقبولیت.»
حامد اسماعیلیون از خانوادههای دادخواه پرواز ۷۵۲ اوکراین هم به مناسبت این سالگرد در پیامی در ایکس، توییتر سابق، نوشت که «مبارزهی مردم در ایران علیه استبداد، ستم و تبعیض در شکلهای گوناگون ادامه دارد.»
او با اشاره به برنامهای برای تجمع در روز یکشنبه در تورنتو نوشت: «ما ایرانیان در سراسر دنیا با شرکت در راهپیماییها، تجمعها و مراسم مختلف از مبارزهی مردم در ایران برای دموکراسی، آزادی و عدالت حمایت کرده، با آنان همراه میشویم.»
فرزندان نرگس محمدی، برنده صلح نوبل زندانی در ایران هم پیام کوتاهی با مضمون «برای زن، زندگی، آزادی» منتشر کردهاند.
آتش شاکرمی، خاله نیکا شاکرمی- از کشته شدگان اعتراضات سال ۱۴۰۱- هم در اینستاگرام خود پیامی منتشر کرده است.
او از معترضان خواسته است تا «از پیروزیهای حقیقی» بنویسند.
خانم شاکرمی گفته است: «بنویسیم که مایوس نمیشویم، ادامه میدهیم، برای زندگی سالمتر، عادلانهتر.»
خود او در مطلب دیگری از سرخوردگی کمسابقه در جامعه گفته بود.
انجمن خانوادههای دادخواه آبان هم در بیانیهای با اشاره به اعتراضات تیرماه ۱۳۷۸، خرداد ۱۳۸۸، دیماه ۱۳۹۶، آبان ۹۸ و در نهایت اعتراضات ۱۴۰۱ که با سرکوب شدید و مرگبار روبرو شدند نوشت: «از آن زمان تاکنون، اگرچه بازوهای نظام سرکوب پیوسته فعال بودهاند، اما هیچگاه نتوانستهاند گفتمان حاکم بر این خیزش را که به تغییر باورهای کلی جامعه ایران منجر شد، از یادها بزدایند و شعله امید مردم ایران را برای تحقق جامعهای دموکراتیک و برابر خاموش کنند.»
این انجمن با اشاره به اعدامهای سیاسی سال گذشته اضافه کرد: «جمهوریاسلامی در سالهای گذشته بارها نشان داده است که در سکوت عمومی حاکم بر جامعه، فشار بر جامعه مدنی را افزایش میدهد و سرکوب آزادیخواهان را تشدید میکند.»
نزدیک به دو سال پس از اعتراضات، هنوز بسیاری دچار پیامدهای امنیتی مرتبط با آن هستند و به جز زندانیان سیاسی متعدد، هنوز چندین نفر با خطر اعدام روبرو هستند.
دو روز پیش مراسم چهلم رضا رسایی، زندانی سیاسی اعدام شده در کرمانشاه، با حضور عدهای از اعضای خانوادهاش در قبرستان میناآباد این شهر برگزار شد.
رضا رسایی، ۳۴ ساله، که از اقلیت یارسان بود، روز سوم آذر ۱۴۰۱ به اتهام قتل عمد نادر بیرامی، رئیس اطلاعات سپاه شهرستان صحنه، بازداشت شد. آقای رسایی مکررا این اتهام را تکذیب کرده بود.
منابع حقوق بشری هنگام اجرای حکم اعدام رضا رسایی در مرداد ماه امسال گزارش کردند که او «بدون اطلاع خانواده و وکیل و حق انجام آخرین ملاقات» در زندان دیزلآباد کرمانشاه اعدام شد. منابع نزدیک به خانواده رضا رسایی هم به بیبیسی گفتند که او در شرایط امنیتی و در حالی که تنها مادر، خواهر و برادرش اجازه حضور در خاکسپاری داشتند، در قبرستان میناآباد دفن شد.
